بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
«نمل» اين ظاهراً جزء اعلام بالغلبه است در برخي از تفسيرهايي كه علماي شيعه يا اهل سنّت نوشتند مي‌گويند «السورة الّتي يُذكر فيها النمل»[1] البته آن سوَري كه در روايات اسامي‌شان آمده مثل «لا صلاة الا بفاتحة الكتاب»[2] يا سورهٴ «يس»[3] و مانند آن كه در روايات آمده نام خاصّ آنهاست
در بين اين عَلَم بالغلبه, غلبه نمل بر هدهد نشان داد كه اين ديگر سورهٴ هدهد نباشد وگرنه اين سوره به سه نام معروف بود يعني از نظر شهرت غلبه‌اي مي‌گفتند سورة النمل, سورة الهدهد براي اينكه غير از اين سوره در هيچ سور‌ه‌اي نام نمل نيامده يا نام هدهد نيامده و از طرفي آن طوري كه در سورهٴ «نمل» قصّه سليمان(سلام الله عليه) به طور مبسوط بيان شده در هيچ سور‌ه‌اي بيان نشده از اين جهت اين سوره به نام مبارك سليمان هم شهرت پيدا كرد مي‌گويند سورة سليمان.[4] اين گونه از مناسبتها تَسميه واقعي را به همراه ندارد.
عَلَم بالوضع و علم بالغلبه
علم بالوضع آن است که از ابتدا نامی برای شخصی معیّن وضع شده باشد؛ مانند نام ابراهیم که بر حضرت ابراهیم نهاده شده است. در مقابل، علم بالغلبه آن است که در آغاز، نامی بر کسی یا چیزی اطلاق می‌شود. سپس بر اثر فراوانی کاربرد، آن نام، مخصوص آن شخص می‌شود؛ به طوری که هرگاه آن نام بر زبان رانده شود، همان شخص خاص به ذهن می‌آید؛
مانند، نام فرعون که در ابتدا لقب ویژه پادشاهان مصر بوده است؛ امّا بر اثر فراوانی اطلاق این لقب بر پادشاه زمان موسی (علیه‌السلام)، خاصّ وی شده است و از نام فرعون فقط همو به ذهن می‌آید.
This Surah contains 93 verses, and due to verse No. 18, which is about ants and Solomon (as), it is called An-Naml (The Ant); but it is also called Sulayman, and Ta, Seen.
The holy phrase: /bismillah-ir-rahman-ir-rahim/ is repeated two times in it, one of them is at the beginning of the Surah and the other one is in verse No. 30 at the onset of Solomon’s letter to Sheba, the Queen.
The struggles of four Divine prophets (Moses, Solomon, Salih, Lut) against different tribes of their times have been referred to in this Surah, the most detailed of them is that of Solomon which resulted to Sheba’s faith in Monotheism.
Another portion of the verses of this holy Surah is about Solomon’s speaking with the birds, such as hoopoe and some insects like ants, and the attendance of some jinns in the army and court of Solomon, and, finally, bringing the throne of Sheba from Yemen to Syria in a short moment.
A tradition stated by Imam Sadiq (as) announces:
“Whoever recites the triple suras which begin with Ta Seen (Surah Ash-Shu‘ara, An-Naml, and Qasas) in the night before Friday, he will be one of the friends of Allah and he will be nigh to Him and he will be involved in His Grace and support.”
شاید بتوانیم کلید واژهای این سوره را کلمات فضل, شکر , مبین بدانیم