(93) وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ سَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ فَتَعْرِفُونَهَا وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ

(۹۳) و بگو ستايش از آن خداست به زودى آياتش را به شما نشان خواهد داد و آن را خواهيد شناخت و پروردگار تو از آنچه مى ‏كنيد غافل نيست

و سـرانـجـام در آخرين آيه به پيامبر دستور مى دهد كه خدا را در برابر اين همه نعمت هاي بـزرگ مـخـصـوصـا نـعمت هدايت حمد و ستايش كند مى فرمايد: بگو حمد براى خدا است (و قل الحمد لله ).

 ما دو سنخ آيات داريم:

 آسمان و زمين آيات الهي هستند ﴿وَفِي الْأَرْضِ آيَاتٌ لِلْمُوقِنِينَ ٭ وَفِي أَنفُسِكُمْ أَفَلاَ تُبْصِرُونَ﴾[18] اين مضمون در قرآن فراوان است

 خیلی جالب است که این کلمه آیه در قرآن یک دایره خیلی وسیع و بازی دارد

https://ajsm.atu.ac.ir/article_1608.html

فراوانی آیه شمرده شدن موضوعات مختلف در جدول زیر نشان داده شده است:

شماره

پدیده‌های طبیعی

تعداد آیات

 

شماره

پدیده‌های طبیعی

تعداد آیات

1

آسمان‌ها و زمین

22

 

9

بادها

3

2

گیاهان

11

 

10

رزق و روزی

3

3

آبی که از آسمان نازل می‌شود

10

 

11

خواب و بیداری

2

4

شب و روز

10

 

12

ستارگان

2

5

وجود خود انسان

8

 

13

ابر

1

6

حیوانات

7

 

14

برق

1

7

کشتی

6

 

15

لباس

1

8

خورشید و ماه

4

 

16

همسر

1

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شاید  بتوان گفت آیه یعنی هر چیزی که بتواند توجه ما را  به مبدا و خالق هستی جلب کند و به اختصار یعنی یک نشانی از او.

اما يك سلسله آياتي است نفس‌گير فرمود ما آنها را بعد به آنها نشان مي‌دهيم ديگر هرگز نمي‌توانند ايمان نياورند ﴿وَقُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ سَيُرِيكُمْ آيَاتِهِ﴾ آن آيات ويژه را ما نشان مي‌دهيم نظير آيات عذابي كه براي امم پيشين آمده آن آيات كه بيايد ديگر هيچ كس نمي‌تواند بگويد من ايمان نمي‌آورم به قدري مسئله رعب‌آور است كه اينها بالضروره مي‌پذيرند

(سيريكم آياته فتعرفونها) - اين جمله اشاره است به مطالب قبل كه از آيه (و اذا وقع القول عليهم اخرجنا لهم دابة من الارض ) شروع مى شد.

 ظهور جمله (آياته ) در عموم، دليل بر اين است كه منظور، آيت مخصوصى نيست، بلكه هر آيتى است كه مردم را ناگزير از قبول حق كند و هر آيتى است كه قبل از قيام قيامت و بعد از آن اتفاق مى افتد.

 

 ﴿وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ﴾:

گـمـان نـكـنـيـد اگـر خـداونـد كـيـفـر شـمـا را بـه لطـفـش تـاخـيـر مـى انـدازد دليل اين است كه از اعمالتان آگاه نيست و يا حساب و كتاب آن محفوظ نمى ماند.

 گاهي به صورت اثبات مي‌فرمايد: ﴿إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ﴾[19] گاهي به صورت صفت سلب مي‌فرمايد: ﴿وَمَا رَبُّكَ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ﴾ همه اعمال را ذات اقدس الهي عالِم است و عادلانه داوري مي‌كند.

جـمـله و مـا ربك بغافل عما تعملون كه عينا - يا با كمى تفاوت - در نه مورد از قرآن مجيد تكرار شده جمله اى است كوتاه و تهديدى است پر معنا و هشدارى است به همه انسانها.

جمله مورد بحث به صورت غايب يعنى (عما يعملون ) نيز، قرائت شده و شايد هم بهتر باشد، چون مفادش تهديد تكذيب كنندگان است

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%82%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86_%D9%87%D9%81%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%86%D9%87

و در الدر المنثور است كه  از رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله) روايت كرده كه فرمود: در قرآن كريم هر جا (و ما اللّه بغافل عما تعملون ) هست با تاء خوانده مى شود و هر جا (و ما ربك بغافل عما يعملون ) هست با ياء خوانده مى شود.

 

http://tanzil.net/#search/quran/%D8%A8%D8%BA%D8%A7%D9%81%D9%84

 

و اگر كلمه (رب ) را اضافه به كاف خطاب كرده براى اين است كه مايه دلگرمى و تقويت دل آن جناب باشد.

 

اشتباهات در رسم الخط قرآن عثمان طه

https://www.makarem.ir/main.aspx?lid=0&typeinfo=1&catid=25446&pageindex=0&mid=252859