یادداشت های قرآنی

او كسي است كه شب را براي شما لباس قرار داد و روز را مايه حركت و حيات!

(لباس بودن شب ) از اين باب است كه ظلمت آن مانند لباس و پرده، آدمى را مى پوشاند و به طورى كه راغب گفته : (سبات ) بودن خواب به معناى اين است كه در هنگام خواب آدمى از هر كارى منقطع مى شود، و معناى (نشور) قرار دادن روز، اين است كه حركت و طلب رزق را در روز قرار داده است.

و اين معانى، يعنى پوشيدن خداى تعالى آدميان را با لباس شب، و قطع ايشان از عمل و جنب و جوش و سپس منتشر كردنشان در روز براى سعى و عمل، حالش حال همان گستردن سايه و دليل قرار دادن آفتاب بر وجود سايه و گرفتن سايه به وسيله آفتاب به سوى خود مى باشد.

﴿وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الَّيْلَ لِبَاساً﴾ نه اينكه شب را تاريك قرار داد نه اصلاً براي شما لباس دوخت شما مرتّب بخواهيد كار بكنيد كه نمي‌شود شما در روايات كسب اين روايات را به وسائل مراجعه فرموديد كه اگر كسي روز هم كار بكند شب هم كار بكند حقّ چشم را اَدا نكند تعبير به حرمت شده است,[18]

خواب را هم كه جزء بهترين بركات است براي سبات و آرامش قرار داديم اين شنبه را كه مي‌گويند سَبت يعني تعطيل ﴿يَومَ سَبْتِهِمْ﴾[19] يعني روزي كه تعطيل بود فرمود نوم براي تعطيلي اين اعضاست كه قدري آرام بگيرند بعد با نشاط بيشتري كار كنند

﴿وَجَعَلَ النَّهَارَ نُشُوراً﴾ اين نظم است روز براي چيست شب براي چيست خواب براي چيست بيداري براي چيست اين خواب و بيداري هم نموداري از حيات و ممات است انسان كه مي‌خوابد يك مرگ موقّت است كه

سوره ۳۹: الزمر - جزء ۲۴ - ترجمه مکارم شیرازی

اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿۴۲﴾

خداوند ارواح را به هنگام «مرگ» قبض مي‏كند، و ارواحي را كه نمرده‏ اند نيز به هنگام «خواب» مي‏گيرد، سپس ارواح كساني را كه فرمان مرگ آنها را صادر كرده نگه مي‏دارد، و ارواح ديگري را (كه بايد زنده بمانند) باز مي‏گرداند تا سرآمد معيني، در اين امر نشانه‏ هاي روشني است براي كساني كه تفكر مي‏كنند. (۴۲)

در سورهٴ مباركهٴ «انعام» هم گذشت كه

سوره ۶: الأنعام - جزء ۷ - ترجمه فولادوند

وَهُوَ الَّذِي يَتَوَفَّاكُمْ بِاللَّيْلِ وَيَعْلَمُ مَا جَرَحْتُمْ بِالنَّهَارِ ثُمَّ يَبْعَثُكُمْ فِيهِ لِيُقْضَى أَجَلٌ مُسَمًّى ثُمَّ إِلَيْهِ مَرْجِعُكُمْ ثُمَّ يُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ﴿۶۰﴾

و اوست كسى كه شبانگاه روح شما را [به هنگام خواب] مى‏ گيرد و آنچه را در روز به دست آورده‏ ايد مى‏ داند سپس شما را در آن بيدار مى ‏كند تا هنگامى معين به سر آيد آنگاه بازگشت‏ شما به سوى اوست‏ سپس شما را به آنچه انجام مى‏ داده‏ ايد آگاه خواهد كرد (۶۰)

لذا مستحب است كه انسان وقتي بيدار شد بگويد «الحمد لله الذي أحياني بعد ما أماتني و إليه النشور»[22]